Embrace for impact: De Perimenopauze
Sinds een jaar besef ik dat ik sommige van mijn patiënten tekort heb gedaan – onbewust.
Ook mijn eigen klachten herkende ik (en mijn huisarts) niet als passend bij de perimenopauze. Lang dacht ik dat er iets mis was met mij, of met mij en mijn werk.
Tot een goede vriendin mij de podcast van Suzanne Rethans – We zijn toch niet gek – stuurde. Mijn vriendin had het hele weekend gehuild na het luisteren. Eindelijk begreep zij haar ‘burn-out’ waar maar geen verbetering in optrad. Ze zat al 2 jaar thuis en had haar carrière-ambities inmiddels bijgesteld. Ook haar dokter dacht niet aan hormonen.
Bij het luisteren van deze podcast viel voor mij ook alles op zijn plek. Het was het begin van weer mezelf worden.
Het is niet gek dat perimenopauzale klachten vaak worden gemist. Wij dokters leren vooral over ‘normale’ menstruatie, anticonceptie en zwangerschap, maar niet over de bredere effecten van hormonen. Wat er gebeurt als ze beginnen te rommelen. En dat dat gerommel vaak al begint rond – en zelfs vóór – het 40ste jaar.
In de huisartsenpraktijk zien we relatief veel vrouwen van deze leeftijd op ons spreekuur. Ze slapen slecht in, worden steeds vaker of vroeger wakker. Ze hebben hartkloppingen, problemen met concentreren, hoofdpijn, of gewrichtsklachten. Maar ze komen ook met stemmingswisselingen of (niet bij hen passende) angsten en paniek. Natuurlijk komen ze nooit met de hele lijst in één keer, maar nu weer voor het één, en dan weer voor het ander. Als zij zelf de overgang noemen, wijzen we dit idee vaak af omdat hun menstruatie nog (te) regelmatig is.
Het niet herkennen van perimenopauzale klachten kan grote gevolgen hebben. Vaak worden onnodig antidepressiva, slaapmiddelen of bètablokkers voorgeschreven. Of verwijzen we hen onnodig naar de GGZ, de reumatoloog of cardioloog. Ondertussen verliezen deze vrouwen hun hoop, veel tijd en met een beetje pech ook hun baan.
Terwijl leefstijlaanpassingen en het suppleren met bio-identieke hormonen hen vaak goed en duurzaam kunnen helpen.
Ook thuis kan de impact groot zijn. Veel vrouwen krijgen meer moeite met de zorg voor hun kinderen of hebben last van (onverdiende) uitbarstingen. Er kan minder zin zijn in seks. De partner kan ineens onaantrekkelijk of zelfs afstotelijk voelen (‘partner repulsion’), terwijl je gisteren toch nog echt heel blij was met elkaar... Ze voelen zich tekortschieten en schuldig. Terwijl het (grotendeels) veroorzaakt kan zijn door hun hormoonschommelingen. Een deel van hen gaat zelfs hierdoor scheiden. Scheidingen die misschien voorkomen hadden kunnen worden.
Kortom: de perimenopauze kan een grote impact hebben, en ongeveer de helft van de bevolking krijgt ermee te maken… Laten we onszelf daarom beter informeren. Als dokters én als vrouwen.
DISCLAIMER BIJ DE PODCAST (vanuit mij gezien):
De podcast is supergoed, belangrijk en voor veel menopauze gerelateerde zaken een absolute eye-opener. Wel goed om even een aantal dingen te realiseren tijdens het luisteren:
Op het gebied van vrouwengezondheid zijn veel zaken nooit onderzocht. Het niveau van bewijs van bepaalde adviezen of behandelingen komt daarom vaak niet verder dan niveau 4: de mening van deskundigen. Dat is belangrijk om je te realiseren. Veel dingen weten we gewoon nog niet (zeker). Tegelijk zullen veel dingen waarschijnlijk ook nooit onderzocht worden, dan is niveau 4 het hoogst haalbare.
De meeste (maar niet àlle afleveringen!) zijn gemaakt met mensen met een erkende medische achtergrond. Er zijn echter ook enkele afleveringen met:
- Ervaringsdeskundigen: zij leveren een nuttige bijdrage omdat het om hun persoonlijke ervaring, hun verhaal, gaat. Dat betekent dus niet dat het in jouw situatie ook zo hoeft te gaan. Iedereen is anders!
- Alternatieve therapeuten (of andere aanverwanten). Interessante mensen en gesprekken. Bevatten alleen veel 'pseudowetenschappelijke' claims: Iets klinkt dan (soms) goed of logisch, maar dat maakt het nog niet waar. Soms is het medisch gezien gewoon echt onjuist of soms zelfs gevaarlijk. Luister daarom kritisch en pas op met overnemen van adviezen of verklaringen.
Overleg je eigen situatie altijd met je eigen dokter of een dokter die hier kennis over heeft.